Zasady zwrotu
W procesie dochodzenia zwrotu nienależnie pobranych świadczeń podlegających koordynacji podejmowane są następujące czynności:
Wojewoda, w terminie do 10 lat od dnia pobrania świadczeń, wydaje decyzję o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń, która zobowiązuje do niezwłocznego zwrotu należności, tj. należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie, na rachunek bankowy organu właściwego gminy. Przed dokonaniem zwrotu należności zaleca się ustalić z organem właściwym gminy lub wojewodą wysokość wymaganych odsetek na planowany dzień spłaty.
Jeśli zobowiązanie wynikające z ostatecznej decyzji o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń, nie zostało uregulowane lub zostało spłacone częściowo (np. wyłącznie w zakresie należności głównej z pominięciem odsetek ustawowych za opóźnienie), wojewoda wystawia upomnienie wzywające do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń (należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie) w terminie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia. Wystawienie upomnienia powoduje obciążenie zobowiązanego kosztami upomnienia w wysokości 16,00 PLN.
Jeśli zobowiązanie określone w upomnieniu nie zostało uregulowane lub zostało spłacone częściowo (np. wyłącznie w zakresie należności głównej z pominięciem odsetek ustawowych za opóźnienie), wojewoda wystawia tytuł wykonawczy, co oznacza skierowanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przez urząd skarbowy lub komornika sądowego. Wszczęcie egzekucji powoduje obciążenie zobowiązanego kosztami postępowania egzekucyjnego.
Ponadto:
Organ właściwy gminy dokonuje potrącenia nienależnie pobranych świadczeń (kwoty należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie) z bieżąco wypłacanych świadczeń rodzinnych lub zasiłków dla opiekunów, a także występuje do ZUS o dokonanie potrącenia z wypłacanego świadczenia wychowawczego.
Właściwa instytucja zagraniczna, na wniosek wojewody, może dokonać potrącenia świadczeń nienależnie pobranych w Polsce z bieżących świadczeń rodzinnych wypłacanych za granicą. Potrącenie dotyczy wyłącznie należności głównej, zwrotu odsetek ustawowych za opóźnienie dokonuje zobowiązany.
Ulga w spłacie należności
Jeżeli w sytuacji rodziny zobowiązanego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń podlegających koordynacji, zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny, wojewoda, na wniosek dłużnika, może udzielić ulgi w spłacie należności w postaci:
- umorzenia kwoty należności w całości lub części,
- odroczenia terminu płatności należności,
- rozłożenia spłaty należności na raty.
Złożenie wniosku o udzielenie ulgi w spłacie nienależnie pobranych świadczeń nie wstrzymuje naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie oraz potrącania należności przez organ właściwy gminy lub instytucję zagraniczną.
Tryb wnioskowania o udzielenie ulgi w spłacie należności
W celu wszczęcia postępowania o udzielenie ulgi w spłacie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych i/lub świadczenia wychowawczego, zobowiązany powinien złożyć do Wojewody Wielkopolskiego wniosek o udzielenie ulgi w spłacie należności.
Wniosek o udzielenie ulgi w spłacie należności może być wniesiony:
- w formie pisemnej (wniosek powinien być podpisany przez wnoszącego, a gdy wniosek wnosi osoba, która nie może lub nie umie złożyć podpisu, wniosek podpisuje za nią inna osoba przez nią upoważniona, czyniąc o tym wzmiankę obok podpisu):
- w Punkcie Informacyjnym Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu,
- za pośrednictwem poczty/kuriera na adres:
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Wydział Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego
al. Niepodległości 16/18
61-713 Poznań
- w formie dokumentu elektronicznego na adres do doręczeń elektronicznych lub za pośrednictwem konta w systemie teleinformatycznym organu administracji publicznej,
We wniosku o udzielnie ulgi w spłacie należności należy wskazać:
- zakres wniosku, tj. określić, czy dotyczy należności głównej i/lub odsetek;
- przedmiot wniosku, tj. określić rodzaj ulgi, o którą występuje zobowiązany oraz:
- w przypadku wniosku o rozłożenie spłaty należności na raty - wnioskowaną liczbę rat miesięcznych,
- w przypadku wniosku o odroczenie terminu płatności należności – termin, do którego nastąpi spłata,
- w przypadku wniosku o umorzenie należności – zakres umorzenia.
Do wniosku o udzielenie ulgi w spłacie należności należy załączyć oświadczenie o sytuacji materialno-bytowej rodziny. W przypadku, gdy wniosek dotyczy umorzenia części lub całości zobowiązania, do oświadczenia o sytuacji materialno-bytowej rodziny należy załączyć dokumenty potwierdzające informacje wskazane w oświadczeniu.
Złożenie wniosku o udzielenie ulgi w spłacie należności zawierającego błędy (np. niekompletnie wypełnionego, niepodpisanego, bez załączników), skutkować będzie wezwaniem zobowiązanego do ich usunięcia i tym samym wydłuży termin jego rozpatrzenia.
