II etap – Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Świadczenie wspierające wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Więcej informacji na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Świadczenie wspierające przysługuje miesięcznie w wysokości:
- 220% renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę ustalono na poziomie od 95 do 100 punktów;
- 180% renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę ustalono na poziomie od 90 do 94 punktów;
- 120% renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę ustalono na poziomie od 85 do 89 punktów;
- 80% renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę ustalono na poziomie od 80 do 84 punktów;
- 60% renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę ustalono na poziomie od 75 do 79 punktów;
- 40% renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę ustalono na poziomie od 70 do 74 punktów.
Ustalono harmonogram wypłacania świadczenia wspierającego:
- od 1 stycznia 2024 r. – dla osób z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 87 do 100 pkt,
- od 1 stycznia 2025 r. – dla osób z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 pkt,
- od 1 stycznia 2026 r. – dla osób z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 pkt.
- Postępowanie w sprawie świadczenia wspierającego ZUS prowadzi w formie elektronicznej.
- Po uprawomocnieniu się decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (14 dni) możesz złożyć do ZUS wniosek o wypłatę świadczenia wspierającego.
- Wszystkie informacje na temat wniosku i jego obsługi znajdziesz na PUE ZUS
- Jeśli świadczenie wspierające zostanie przyznane, to otrzymasz informację o tym na skrzynkę odbiorczą na swoim profilu PUE ZUS (także jeśli wniosek złożysz przez bankowość elektroniczną lub portal Empatia)
- Jeśli świadczenie nie będzie Tobie przysługiwać, to ZUS wyda decyzję odmowną. Decyzję odmowną otrzymasz elektronicznie na PUE ZUS.
- Od decyzji ZUS przysługuje odwołanie na zasadach określonych w kodeksie postępowania cywilnego do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
- Wnioskując o świadczenie wspierające do ZUS nie trzeba załączać decyzji ustalającej potrzeby wparcia. ZUS ma dostęp do informacji znajdujących się w decyzji poprzez Elektroniczny Krajowy System Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN).
- Świadczenie wspierające będzie wypłacane co miesiąc w formie bezgotówkowej na wskazane we wniosku konto bankowe.
Ważne
- Nie wszystkie osoby, które otrzymały decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia otrzymają świadczenie od razu.
Oznacza to, że osoby, które mają od 87 do 100 punktów mogą ubiegać się do ZUS o świadczenie od 2024 roku. Z kolei osoby, które mają od 78 do 86 punktów, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 roku, a osoby, które mają od 70 do 77 punktów, mogą ubiegać się o świadczenie dopiero od 2026 roku. - W przypadku gdy, osoba z niepełnosprawnością otrzyma co najmniej 70 punktów, a opiekunowi tej osoby przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy – świadczenie wspierające może być wypłacane już od 2024 roku.
Pytania i odpowiedzi
Jeśli w rodzinie są jeszcze inne osoby z niepełnosprawnościami, to czy każda z osób może wnioskować o świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające może pobierać każda uprawniona osoba z niepełnosprawnościami, niezależnie od pobierania go przez innych członków rodziny.
Czy możliwe jest jednoczesne pobieranie świadczenia wspierającego przez osobę z niepełnosprawnościami oraz świadczenia pielęgnacyjnego przez jej opiekuna?
Nie. Przepisy wykluczają prawo opiekuna osoby niepełnosprawnej do pobierania świadczenia opiekuńczego (tj. świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna) w tym samym czasie, gdy osoba z niepełnosprawnościami będzie otrzymywać własne świadczenie wspierające.
Przepisy wprowadzone zostały po to, żeby wyeliminować pobieranie świadczeń z budżetu państwa z tego samego tytułu, czyli z tytułu wsparcia osoby z niepełnosprawnością w jej funkcjonowaniu.
Skorzystanie przez osobę z niepełnosprawnościami z prawa do własnego świadczenia wspierającego będzie wiązało się z tym, że jej opiekun utraci prawo do dotychczas pobieranego świadczenia pielęgnacyjnego.
Czy złożenie wniosku o wydanie decyzji o poziomie potrzeby wsparcia do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności spowoduje natychmiastowe wstrzymanie wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego pobieranego przez opiekuna?
Nie. Złożenie przez osobę z niepełnosprawnością do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (I etap) nie skutkuje wstrzymaniem wypłaty opiekunowi świadczenia pielęgnacyjnego (dotyczy to także specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna).
Dopiero złożenie przez osobę z niepełnosprawnością (lub osobę ją reprezentującą) wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego do ZUS (II etap) będzie wiązać się ze wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby tzw. starego świadczenia pielęgnacyjnego (specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna).
Kiedy nastąpi odebranie opiekunowi starego świadczenia pielęgnacyjnego (czyli specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna) w związku z przyznaniem świadczenie wspierającego osobie z niepełnosprawnością?
Uchylenie opiekunowi decyzji dotyczącej tzw. starego świadczenia pielęgnacyjnego (specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna) nastąpi po przyznaniu przez ZUS osobie z niepełnosprawnością świadczenia wspierającego. Ważne jest, że uchylenie przez gminę decyzji przyznającej tzw. stare świadczenie pielęgnacyjne (specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna) nastąpi od dnia, od którego ZUS przyznał osobie z niepełnosprawnością świadczenie wspierające.
Co warto wiedzieć, przy wypełnianiu wniosku o świadczenie wspierające do ZUS?
Jeśli jesteś opiekunem osoby z niepełnosprawnością, warto zwrócić uwagę na możliwość nałożenia się świadczeń. Aby uniknąć obowiązku zwrotu tzw. starego świadczenia pielęgnacyjnego pobranego za okres, za który osoba z niepełnosprawnością otrzyma świadczenie wspierające, należy we wniosku składanym elektronicznie do ZUS zaznaczyć, że
że wnioskuje się o przyznanie świadczenia wspierającego bez wyrównania, a jedynie np. od miesiąca złożenia wniosku lub od kolejnego miesiąca (takie możliwości wyboru daje internetowy formularz wniosku o świadczenie wspierające).
Jeśli wzrośnie wysokość renty socjalnej, czy moje świadczenie też ulegnie zmianie? Czy muszę złożyć jakiś wniosek?
Nie należy składać żadnego wniosku. Jeśli ustawowo wzrośnie wysokość renty socjalnej (roczna rewaloryzacja), to wysokość Twojego świadczenia wspierającego także wzrośnie. Nie dostaniesz żadnej decyzji. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępni na Twoim profilu informacyjnym utworzonym w systemie teleinformatycznym informację o podwyższeniu Twojego świadczenia.
Co muszę zrobić, jeśli kończy się okres na jaki przyznane zostało mi świadczenie wspierające?
Czy komornik może zająć świadczenie wspierające?
Czy świadczenie wpierające podlega opodatkowaniu?
Czy przyznanie świadczenia wspierającego jest uzależnione od kryterium dochodowego?
Czy świadczenie wspierające można pobierać wraz z rentą socjalną?
Czy świadczenie wspierające będzie miało wpływ na prawo do świadczenia uzupełniającego (500 plus dla osób niesamodzielnych) i czy można będzie łączyć pobieranie obu świadczeń?
Czy po uzyskaniu w decyzji liczby punktów uprawniającej do przyznania świadczenia wspierającego, mogę dokonać wyboru i nie występować o to świadczenie?
Czy za osobę pobierającą świadczenie wspierające będą opłacane składki zdrowotne? Czy opłacanie składek będzie dotyczyło również jej opiekuna?
Tak, zarówno za osobę pobierającą świadczenie wspierające, jak i za jej opiekuna, który nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ZUS będzie opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne, od podstawy wysokości pobieranego świadczenia wspierającego.
Ważne jest ot, że za opiekuna niepozostającego w zatrudnieniu, który wspólnie zamieszkuje i gospodaruje z osobą pobierającą świadczenie wspierające, ZUS będzie opłacał również składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego, przez okres sprawowania opieki.
Czy w przypadku śmierci osoby z niepełnosprawnością można ubiegać się o świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające przyznawane jest osobie z niepełnosprawnością na podstawie wniosku do ZUS. Wniosek o świadczenie może złożyć zarówno osoba z niepełnosprawnością, jak i osoba działająca w jej imieniu. W momencie śmierci, osoba fizyczna traci status podmiotu prawa, co oznacza, że przestaje posiadać zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych.
W związku z tym wygasają wszelkie prawa i obowiązki związane ze zmarłym, a także pełnomocnictwa, które ta osoba wcześniej udzieliła.
To oznacza, że jeśli przed śmiercią osoby z niepełnosprawnością nie został złożony wniosek do ZUS o świadczenie wspierające, to nie może go złożyć inna osoba. Osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca z osobą z niepełnosprawnością nie ma możliwości skutecznego ubiegania się o przyznanie niezrealizowanego świadczenia wspierającego, nawet jeśli osoba z niepełnosprawnością otrzymałaby decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia i przyznana byłaby odpowiednia liczba punktów uprawniających do świadczenia (nawet jeśli ta decyzja byłaby ostateczna w momencie śmierci osoby z niepełnosprawnością).
Podstawa prawna:
- art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeksu postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 572) „Gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części"
- art. 28. ust. 2 ustawy z dnia 7.07.2023 r. o świadczeniu wspierającym (t. j. Dz. U. poz. 1429 z późn. zm.) „Jeżeli osoba, której ma zostać ustalone prawo do świadczenia wspierającego, nie posiada decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.".
