Program Za życiem

W dniu 4 listopada 2016 roku Sejm uchwalił ustawę o wsparciu kobiet w ciąży i  rodzin „Za życiem”, której celem było uregulowanie w sposób kompleksowy wsparcia dla kobiet w  ciąży i rodzin.

Na podstawie ww. ustawy opracowany został program kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”, przyjęty uchwałą Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 roku. Program obejmuje swoimi działaniami rzeczywistą i pełną pomoc w celu integracji społecznej
i zawodowej osób niepełnosprawnych oraz wsparcie ich rodzin. Dodatkowo przewidziana została również pomoc dla kobiet w okresie ciąży (w tym powikłanej), porodu i połogu oraz rozwój wsparcia dla matek z małoletnimi dziećmi. Program zapewnia podniesienie jakości
i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej, zwiększenie efektywności i dostępności do rehabilitacji dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, powstałych w prenatalnym okresie rozwoju lub
w czasie porodu. W programie przewidziano również wsparcie dla rodzin w opiece nad osobą niepełnosprawną, czy zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych.

Skrócony opis zadań Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”:

Wsparcie dla kobiet w ciąży i ich rodzin

• zapewnienie wszechstronnej opieki nad kobietą w ciąży w okresie ciąży, porodu i połogu,
• zwiększenie dostępności do diagnostyki i terapii prenatalnej,
• zapewnienie opieki psychologicznej rodzinie i godnych warunków umierania dzieciom z nieuleczalną wadą letalną,
• rozwój wsparcia środowiskowego dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży,
• zapewnienie przez szkołę i placówkę możliwości kontynuowania nauki przez uczennicę w ciąży,
• wsparcie kobiet w ciąży powikłanej w korzystaniu z opieki zdrowotnej, wsparcie rodziców dziecka posiadającego zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, wsparcie dla rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym lub ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi.

Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i jego rodziny

• podniesienie jakości i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej na rzecz dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu,
• zapewnienie dostępu do odżywiania mlekiem kobiecym noworodków i niemowląt, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu,
• zwiększenie efektywności i dostępności do rehabilitacji dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu,
• zapewnienie dziecku niepełnosprawnemu dostępu do aktywnej pomocy ze strony państwa (służby zdrowia, pomocy społecznej, oświaty), a jego rodzicom fachowej informacji dotyczącej ich dziecka oraz jego problemów rozwojowych,
• zapewnienie miejsc opieki w żłobkach lub klubach dziecięcych dostosowanych do objęcia opieką dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności lub wymagających szczególnej opieki,
• wsparcie opiekuna pracującego w przypadku choroby dziecka,
• wsparcie materialne rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym poprzez przyznanie jednorazowego świadczenia pieniężnego w wys. 4 tys. zł.

Usługi wspierające i rehabilitacyjne

• opieka wytchnieniowa realizowana poprzez zapewnienie usług w dziennych ośrodkach wsparcia, placówkach całodobowych, jednostkach systemu oświaty lub poprzez zawarcie umowy z organizacją pozarządową na usługi, w tym indywidualne,
• ułatwienie dostępu do uczestnictwa w ŚDS większej grupie osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym z niepełnosprawnościami sprzężonymi, rozwój bazy całodobowej umożliwiającej pobyt całodobowy z przyczyn losowych lub na czas odpoczynku opiekuna,
• wsparcie byłych uczestników WTZ w utrzymaniu samodzielności i niezależności w życiu społecznym i zawodowym,
• „pomoc w domu” – wsparcie rodziców i opiekunów osób z niepełnosprawnością w realizacji codziennych obowiązków domowych, oraz aktywizacja osób bezrobotnych w ramach prac społecznie użytecznych,
• umożliwienie opiekunom osób niepełnosprawnych łączenia pracy ze sprawowaniem opieki nad osobą niepełnosprawną,
• dostęp do: pośrednictwa pracy, szkoleń czy zatrudnienia subsydiowanego,
• dofinansowanie oraz pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej,
• rozwijanie działalności gospodarczej przez opiekunów osób z niepełnosprawnością.

Wsparcie mieszkaniowe

• zwiększenie dostępności mieszkań oraz poprawa warunków mieszkaniowych, w tym rodzin wychowujących dzieci niepełnosprawne,
• zwiększenie, w przypadku rodzin najmniej zarabiających, oferty mieszkań uwzględniających specyfikę potrzeb rodzin z osobami niepełnosprawnymi w ramach mieszkaniowego zasobu gminy,
• wsparcie mieszkaniowe dla osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub stopniem umiarkowanym, w odniesieniu do których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych.

Koordynacja, poradnictwo i informacja

• wsparcie rodziców w wypełnianiu przez nich funkcji opiekuńczo-wychowawczej poprzez wzmocnienie funkcji asystenta rodziny,
• zapewnienie informacji o dostępnych formach wsparcia dla osób z niepełnosprawnością oraz rodzin i opiekunów osób z niepełnosprawnością.

Pozostałe instrumenty wsparcia

• premiowanie zadań publicznych na rzecz rodziny, w tym rodzin wychowujących dzieci z niepełnosprawnością,
• aktywizacja zawodowa i społeczna osób z niepełnosprawnością w ramach spółdzielczości socjalnej, w tym ułatwienie powrotu na rynek pracy bezrobotnym opiekunom dzieci niepełnosprawnych poprzez zachęcanie do tworzenia spółdzielni socjalnych świadczących usługi w ramach żłobków lub klubów dziecięcych
• z miejscami dla dzieci niepełnosprawnych lub usługi rehabilitacyjne dla dzieci niepełnosprawnych w miejscu zamieszkania,
• przeciwdziałanie zjawisku niealimentacji i poprawa skuteczności ściągalności alimentów,
• umożliwienie samorządom oraz organizacjom pozarządowym skorzystania z funduszy europejskich dostępnych w ramach regionalnych programów operacyjnych w celu poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych.

Na stronie Ministerstwa Zdrowia znajduje się informator o uprawnieniach przysługujących w ramach ww. ustawy: https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/informator-za-zyciem/