Pięciu członków Związku Sybiraków Oddział w Poznaniu zostało wyróżnionych przez ministra Jana Józefa Kasprzyka, szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, medalami „Pro Patria”.
Tadeusz Dębski, Maria Irena Górska-Zajączkowska, Bronisława Halik, Ilona Mochnacz oraz Czesław Szalaty zostali wyróżnieni medalami „Pro Patria” w uznaniu ich szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny. Podczas dzisiejszej uroczystości w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu medale wręczyła wojewoda wielkopolska Agata Sobczyk, płk Mariusz Cichowicz z Departamentu Uroczystości Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz prezes Związku Sybiraków Oddział w Poznaniu Marian Macutkiewicz.
– Wspominając dramatyczny los zesłańców, dziękuję Państwu za czas, który poświęcacie na działanie w Związku Sybiraków, za pielęgnowanie pamięci o sile i odwadze wszystkich, których prześladowano na „nieludzkiej ziemi”. To odznaczenie jest uhonorowaniem Waszej patriotycznej pracy – mówiła podczas uroczystości wojewoda.
Tadeusz Dębski jako dziecko został wywieziony z rodzicami w głąb Rosji Sowieckiej. Na zesłaniu przeżyli sześć lat. Od 1991 r. jest działaczem wielkopolskiego oddziału Związku Sybiraków. Prowadzi księgę pamięci uroczystości z udziałem pocztu sztandarowego związku. Organizuje spotkania z młodzieżą szkolną, uczestniczy w uroczystościach patriotycznych oraz pogrzebach Sybiraków. Od wielu lat jest członkiem Zarządu Koła Poznań-Grunwald.
Maria Górska-Zajączkowska 26 czerwca 1941 r. została z rodziną wywieziona na Syberię do Kraju Ałtajskiego. Pracowała ponad siły, by zdobyć kawałek chleba. Do Polski wróciła w 1946 r. Przez wiele lat pełniła funkcję wiceprezesa Koła Poznań-Grunwald Związku Sybiraków. Jest także organizatorką pielgrzymek Sybiraków do Grodźca i na Jasną Górę. Przez wiele lat prowadziła kronikę Koła Grunwald i wielkopolskiego oddziału Związku.
Bronisława Halik sześć lat spędziła z rodzicami na zesłaniu. Od ponad 30 lat działa w wielkopolskim oddziale Związku Sybiraków, od 4 lat jako prezes Koła Poznań-Grunwald. Od lat reprezentuje związek w poczcie sztandarowym na uroczystościach.
Ilona Mochnacz została aresztowana przez NKWD 10 kwietnia 1940 i wraz z rodziną wywieziona w rejon Świerdłowska. Pracowała ponad ludzkie siły przy budowie Kolei Syberyjskiej oraz w kopalni w Karagandzie. Do kraju wróciła w czerwcu 1946 r. W Związku Sybiraków działa od początku, tj. od 1989 r. Od kilkunastu lat pełni funkcję skarbnika Koła Grunwald. Wniosła duży wkład w pozyskanie środków finansowych przy budowie Pomnika Ofiar Katynia i Sybiru w Poznaniu. Od 2018 r. przewodniczy pracom Komisji Rewizyjnej.
Czesław Szalaty został aresztowany 10 lutego 1940 r. i wywieziony z rodziną do Archangielska. Do kraju wrócił po 5 latach. Od 27 lat jest prezesem Koła Kostrzyn Związku Sybiraków. Współpracuje ze szkołami z Nekli i powiatu wrzesińskiego, przekazując młodzieży żywą lekcję historii Sybiraków. Dzięki jego staraniom rondo w Nekli otrzymało nazwę „Zesłańców Sybiru”, a przy nim postawiono głaz pamiątkowy poświęcony Sybirakom. Uczestniczył w Marszach Żywej Pamięci Sybiru w Białymstoku. Prowadzi księgi pamiątkowe z uroczystości związanych z martyrologią Sybiraków.
Medal „Pro Patria” został ustanowiony Zarządzeniem Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 1 września 2011 r. Nadawany jest przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na podstawie udokumentowanego wniosku naczelnych władz organizacji kombatanckich i ofiar represji, a także organów administracji rządowej i samorządowej szczebla wojewódzkiego i powiatowego oraz polskich placówek dyplomatycznych i attachatów wojskowych.
