WYKAZ ŻOŁNIERZY POCHOWANYCH
W KWATERZE POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH
W WIELICHOWIE
POWSTANIE WIELKOPOLSKIE[1]
BURMISTRZAK Leon (16 V 1891 – 12 II 1919)
Urodził się w Gradowinach e, szeregowy, organizator drużyny gradowickiej, dowódca sekcji w Kompanii Wielichowskiej. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
BZYL Kazimierz[2], ur. 26 II 1900 r. Wielichowo, szeregowy, dowódca sekcji w IV plutonie Kompanii Wielichowskiej. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
CACHA Marian, ur. 02 VIII 1890 r.[3], Wielichowo, starszy szeregowy, dowódca sekcji w Kompanii Wielichowskiej. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
CICHY Melchior, ur. 30 XII 1892 r.[4], Morownica, szeregowy, Kompania Wielichowska. Ciężko ranny pod Kargową 12 II 1919 r., zmarł 13 II w drodze do szpitala. Pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
FELDGEBEL Leon[5], ur. 31 III 1884 r. Wielichowo, plutonowy, Kompania Wielichowska, dowódca sekcji w IV plutonie. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
HUMERCZYK Jan, ur. 27 XII 1900 r. Wielichowo, szeregowy, Kompania Wielichowska. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
JASTRZĄB Wincenty, ur. 12 VII 1896 Wielichowo, kapral, Kompania Wielichowska, dowódca obsługi karabinu maszynowego. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
JOKIEL Stanisław, ur. 07 XI 1900 r., Wielichowo, szeregowy, 2 Kompania Grodziska. Poległ 11 II 1919 r. pod Miedzichowem[6]. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
KACZMAREK Stanisław, ur. 17 IV 1899 r.[7], Gradowice, szeregowy, drużyna gradowicka, ciężko ranny na patrolu pod Kopanicą, zm. z ran 11 I 1919 r. w szpitalu w Wolsztynie. Pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie.
KAPAŁA Czesław, ur. 25 IV 1901 r., Łubnica, szeregowy, drużyna łubnicka, Kompania Wielichowska. Był taśmowym, poległ 12 II 1919 r. pod Kargową razem z Wincentym Jastrząbem podczas ostrzeliwania działa przeciwlotniczego[8]. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
OBIERSKI Józef, ur. 16 III 1880 r.[9],Wielichowo, sierżant, dowódca IV plutonu w Kompanii Wielichowskiej. Poległ 12 II 1919 r. pod Kargową. Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Kargowie. W 1928 r. ekshumowany i pochowany w kwaterze powstańczej na cmentarzu parafialnym w Wielichowie. Odznaczony Medalem Niepodległości.
ORZAŁKIEWICZ Stanisław, ur. 28 X 1898 r., Wielichowo, szeregowy, Kompania Wielichowska/2 Pułk Strzelców Wielkopolskich. Zginął w wypadku 07 VII 1919 r. Bolewice. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Wielichowie.
WOJNA POLSKO-BOLSZEWICKA[10]
KALETKA Zygmunt, ur. 04 IV 1895 r., Wielichowo, porucznik, oficer I Batalionu Saperów Wielkopolskich na froncie wielkopolskim, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 - dowódca 1 kompanii 17 Batalionu Saperów Wielkopolskich, ciężko ranny 28 V 1920 Wygołowicze (Białoruś), zmarł wieczorem, tego samego dnia, w Szpitalu Polowym nr 708 w Kurzeńcu (powiat Wilejka). 29 V 1920 r. został pochowany z honorami wojskowymi na miejscowym cmentarzu parafialnym. 8 XI 1920 r. sprowadzono jego ciało do Wielichowa, a 11 listopada zostało ono złożone na cmentarzu parafialnym w Wielichowie, w kwaterze wojennej powstańców wielkopolskich.
SIBILSKI Stanisław - ur. 15 IX 1896 r., Modrze, sierżant, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 - 68 Pułk Piechoty Wielkopolskiej. Ciężko ranny nad Wilejką na Białorusi, zmarł na skutek odnowienia się ran w szpitalu wojskowym 28 VII 1920 Poznań. Pochowany na cmentarzu w Wielichowie.
SŁOWIKOWSKI Walenty - ur. 11 II 1897 r., Wielichowo, ułan, 2 Pułk Ułanów Wielkopolskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 - 16 Pułk Ułanów Wielkopolskich, zmarł na skutek odniesionych ran 15 III 1922 Wielichowo. Pochowany na cmentarzu w Wielichowie.
Uwaga:
Mjr Witold Skarbek Malczewski nie jest pochowany w kwaterze. Jest tylko tablica pamiątkowa. Jego grób jest zlokalizowany po prawej stronie, przy wejściu na cmentarz.
Opracował: Zenon Jóźwiak
[1] Źródła do opracowania listy: W. Olszewski, Ł. Jastrząb, Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27.03.1918 r. do 8.03.1920 r. Koszalin 2009 [WOŁJ]; P. Jakuboszczak, Działalność patriotyczna-niepodległościowa mieszkańców Wielichowa w latach 1900-1945. Grodzisk Wlkp. 1998 [PJ]; T. Jabłoński, Lista strat Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. Warszawa 1936 [LS] ; Z. Kościański, Z. Wartel, Zachowane mogiły Powstańców Wielkopolskich poległych i zmarłych w czasie walk powstańczych 1918/1919. Poznań, 2003 [ZM]; K. Szcześniak, Wielichowianie w walce o wolność [w:] Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/19, Poznań 1938 [KS]; M. Przybylski, Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Kościańskiej 1918/1919 [w:] Ziemia Kościańska w Powstaniu Wielkopolskim (1918-1919). Praca zbiorowa pod. red. B. Polaka. Kościan 1999 [ZK]; Archiwum Państwowe w Lesznie, sygn. 609, Starostwo Powiatowe w Śmiglu. Wykazy grobów żołnierzy polskich poległych w latach 1919/21 w pow. śmigielskim. [APL], Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, sygn. PM 313/11. Księga chrztów parafii Wielichowo [AAP].
[2] W Liście strat… opracowanej przez W. Olszewskiego i Ł. Jastrząba błędnie wymieniono Konstantego Bryla zamiast Kazimierza Bzyla. W Kompanii Wielichowskiej służył natomiast Konstanty Bzyl a nie Konstanty Bryl. Zob. WOŁJ, s. 231.
[3] Błędnie podana data urodzenia w innych opracowaniach: LS, s.10 – 12 XII 1884 r.; APL – 12 VIII 1884 r.; ZM, s. 81 – 12 XII 1884; ZK, s. 187 – 12 XII 1884, WOŁJ, s. 234 – 12 XII 1884, wpisano nazwisko Cecha zamiast Cacha, przyjmując zasadę, że wyjściowe nazwisko to to, które najczęściej pojawia się w dokumentach, Tamże, s 189.
[4] W innych opracowaniach podana data urodzenia to 28 XI 1892 r. – Zob.: LS, s. 11; ZM, s. 82; APL;
[5] W aktach metrykalnych zapisany jest jako Stanisław Feldgebel – AAP.
[6] Według innej wersji zginął 12 II 1919 r. pod Zbąszyniem. Zob. APL. Wykazywany jest tez jako powstaniec z Kompanii Wielichowskiej. Zob. APL; WOŁJ, s. 265; ZK, s. 218, LS, s. 30. Brak go jednak na liście powstańców wielichowskich opracowanej przez K. Szcześniaka. Zob. KS, s. 137-141.
[7] Różne źródła podają błędną datę urodzenia: 24 XII 1892 r. - KS, s. 132; ZK, s. 220; 17 II 1892 r. – APL; LS, s. 31; WOŁJ, s. 267 (w przypisie podano także datę 24 XII 1892 r. za KS); 24 IV 1899 r. - ZM, s. 96. W aktach metrykalnych zapisana jest data urodzenia 17 IV 1901 r. Zob.: AAP.
[8] M. Jabczyński, Od Grodziska po Babimost i Kargowę, [w:] Rocznik Dziejów Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, pod red. A. Cwojdzińskiego i Z. Grota, t. 1, Związek Powstańców Wielkopolskich 1918/1919, Poznań 1947, s. 64. Cyt.: za: WOŁJ, s. 269.
[9] W niektórych źródłach podano datę urodzenia 16 III 1860 r. Zob.: LS, s. 60; ZM, s. 118; WOŁJ, s. 320 (w przypisach podano jeszcze dwie daty: za LS - 16 III 1880 r., za APL – 16 III 1880 r.).
[10] Źródła do opracowania listy: P. Jakuboszczak, Działalność patriotyczna-niepodległościowa mieszkańców Wielichowa w latach 1900-1945. Grodzisk Wlkp. 1998 [PJ]; Archiwum Państwowe w Lesznie, sygn. 609, Starostwo Powiatowe w Śmiglu. Wykazy grobów żołnierzy polskich poległych w latach 1919/21 w pow. śmigielskim; Lista strat Wojska Polskiego 1918-1920. Wojskowe Biuro Historyczne, Warszawa 1934; Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, sygn. PM 313/11. Księga chrztów parafii Wielichowo.
