98. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego

„Powstaniec” przyjedzie do Leszna

27 grudnia w Lesznie odbędą się organizowane przez wojewodę wielkopolskiego Zbigniewa Hoffmanna oraz prezydenta Leszna Łukasza Borowiaka uroczystości z okazji 98. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Do Leszna wyruszy zabytkowy parowóz „Powstaniec”. Nie zabraknie rekonstruktorów, którzy w trakcie przejazdu będą towarzyszyć pasażerom, jak i wielu dodatkowych atrakcji podczas obchodów, m.in. koncertu Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Powietrznych oraz pokazu historycznego i prezentacji sprzętu wojskowego.

Wybór miejsca uroczystości ma ścisły związek z szeroką promocją obchodów rocznicowych, które swym zasięgiem wykraczają daleko poza Poznań. Intencją organizatorów jest podkreślenie rangi jednego z niewielu zwycięskich polskich zrywów wolnościowych. Tegoroczne uroczystości odbędą się w mieście, które w wyniku zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego zostało włączone do odrodzonego Państwa Polskiego, gdzie spoczywają doczesne szczątki 185 powstańców w kwaterze wojennej miejscowego cmentarza. - Musimy pamiętać, że Powstanie Wielkopolskie obejmowało nie tylko Poznań, ale znaczny obszar Wielkopolski. Moim celem jest, by tegoroczne obchody powstania wielkopolskiego miały charakter wydarzenia o skali ogólnopolskiej. - Myślę, że ze względu na edukację i promocję powstania warto rozszerzyć wojewódzki wymiar uroczystości o miasta, które zostały włączone do odrodzonego Państwa Polskiego w wyniku zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Jednym z takich miast jest Leszno – mówi wojewoda wielkopolski, Zbigniew Hoffmann. – Bitwy toczyły się m.in. w podleszczyńskich miejscowościach, pod Lipnem, Kąkolewem, Rydzyną czy Osieczną. Dlatego myślę, że Leszno i cała ziemia leszczyńska są kierunkiem uzasadnionym – dodaje.

Leszczyńskie obchody

Tegoroczne obchody w Lesznie rozpocznie o godz. 12.00 uroczysta msza święta za ojczyznę, celebrowana w Bazylice Mniejszej z udziałem wojewody, samorządowców, wojska, orkiestry wojskowej oraz pocztów sztandarowych. Bezpośrednio po mszy jej uczestnicy przejdą na leszczyński Rynek, gdzie o godz. 13.00 zaplanowano oficjalne uroczystości. Rozpocznie je wciągnięcie flagi państwowej i odegranie hymnu narodowego. W kolejnej części obchodów odbędzie się defilada wojskowa. Udział w niej w niej wezmą pododdziały jednostek Garnizonu Poznańskiego oraz Leszczyńskiego wchodzącego w skład 7 Wielkopolskiej  Brygady Zmechanizowanej im. gen. broni J. Dowbora-Muśnickiego. Uroczystości na Rynku zakończy koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Powietrznych oraz pokaz grup rekonstrukcyjnych i  sprzętu wojskowego. Nie zabraknie wojskowej grochówki oraz flag powstania wielkopolskiego, które w liczbie odpowiadającej dacie rocznicy powstania, zostaną rozdane uczestnikom uroczystości.

„Powstaniec” dotrze do Leszna

Dla tych, którzy chcieliby wybrać się na obchody rocznicy do Leszna, czekać będzie pociąg „Powstaniec”. Pociąg retro, prowadzony przez zabytkowy parowóz z parowozowni w Wolsztynie oraz wagony pasażerskie z drewnianym wyposażeniem, wyruszy w podróż do Leszna z Wolsztyna przez Poznań w asyście rekonstruktorów, którzy wcielą się w rolę powstańców wielkopolskich. – W ramach promocji obchodów wybuchu Powstania Wielkopolskiego chcemy zaproponować mieszkańcom Poznania, jak i innych miejscowości przejazd do Leszna pociągiem retro „Powstaniec” – zapowiada wojewoda.

Sprzedaż biletów za symboliczną złotówkę prowadzić będzie organizator pociągów turystycznych realizowanych w ramach Markowego Produktu Turystycznego TurKol.pl Instytut Rozwoju i Promocji Kolei z siedzibą w Poznaniu.

Sportowe atrakcje

Sportowym akcentem obchodów będzie rozegrany o godz. 18.30 w hali sportowo-widowiskowej Trapez mecz z okazji 98. rocznicy Powstania Wielkopolskiego. 27 grudnia GI Malepszy Futsal podczas meczu towarzyskiego zmierzy się z Mistrzem Polski, Gattą Active Zduńska Wola.

Wojewoda wielkopolski oraz prezydent miasta Leszna zapraszają wszystkich mieszkańców Wielkopolski do udziału w uroczystościach 
98. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego.

- Dziękuję władzom Leszna za współorganizację obchodów i zapraszam do włączenia się w uroczystości mieszkańców Poznania, ziemi leszczyńskiej, jak i wszystkich Wielkopolan – dodaje Zbigniew Hoffmann.

Miejsca pamięci

Podczas uroczystości rocznicowych, wojewoda wielkopolski Zbigniew Hoffmann oraz prezydent Leszna  Łukasz Borowiak złożą kwiaty w miejscach pamięci. Będą to:

  •  Pomnik Wdzięczności w parku na Placu Tadeusza Kościuszki, poświęcony i odsłonięty 26 sierpnia 1924 r., powstały z inicjatywy Powstańców Wielkopolskich zamieszkałych w Lesznie, skupionych w Towarzystwie Powstańców i Wojaków,
  •  Kwatera Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu parafialnym przy ul. Kąkolewskiej w Lesznie, gdzie od 1935 r. chowano zmarłych Powstańców Wielkopolskich (spoczywa ich w kwaterze 185),
- Trzebania (gmina Osieczna), pomnik ku czci zamordowanych przez Niemców 2 lipca 1919 r. powstańców wielkopolskich ppor. Wacława Andrzejewskiego i ppor. Leona Włodarczaka z 6 Pułku Strzelców Wielkopolskich.

26 grudnia 2016 roku o godz. 14:00, w ramach uroczystości towarzyszących,  odbędzie się na terenie Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa  w Osiecznej rekonstrukcja „Bitwy pod wiatrakami”.

Program uroczystości:

godz. 12:00

Msza Święta za Ojczyznę
Bazylika Mniejsza, kościół pw. św. Mikołaja Biskupa
ul. Kościelna 18, Leszno.

Bezpośrednio po Mszy Św. przejście na Rynek w Lesznie

godz. 13:00

Oficjalne uroczystości – Rynek w Lesznie

  • Wciągnięcie flagi na maszt i odegranie hymnu;
  • Wystąpienie Wojewody Wielkopolskiego;
  • Wystąpienie Prezydenta Leszna;
  • Apel Pamięci;
  • Defilada pododdziałów;
  • Koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Powietrznych;
  • Pokaz grup rekonstrukcyjnych oraz sprzętu wojskowego.

godz. 18:30

Mecz z okazji 98. rocznicy Powstania Wielkopolskiego
GI Malepszy Futsal Leszno – Gatta Active Zduńska Wola, Hala Sportowo-Widowiskowa Trapez, ul. Zygmunta Starego 1, Leszno.

Uroczystość towarzysząca:

26 grudnia 2016 roku, godz. 14:00 – Rekonstrukcja „Bitwy pod wiatrakami”. Osieczna, teren Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa.

Rys historyczny:

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Rozprzestrzeniło się na inne miasta i wsie Wielkopolski.  Wolność odzyskały m. in.  Kościan, Śmigiel, Gostyń, Osieczną. Tymczasem w Lesznie władze niemieckie wprowadziły godzinę policyjną i aresztowały najwybitniejszych polskich działaczy, w tym: mec. Adama Ruszczyńskiego, dr. Bronisława Świderskiego, braci Góreckich, których wywieziono do obozu Grűnthal koło Żagania.  W szeregi wojsk powstańczych wstąpiło wielu polskich mieszkańców Leszna. Samo miasto nie było atakowane przez oddziały powstańcze z uwagi na stacjonujący w nim silny garnizon niemiecki. W okolicach Leszna przebiegała linia frontu południowo-zachodniego Powstania Wielkopolskiego nazwana Grupa "Leszno", na której to linii dochodziło do zaciętych walk o utrzymanie zdobytych przez powstańców pozycji. Walki toczyły się m. in.: pod Lipnem, Kąkolewem, Rydzyną i Osieczną. Szczególnie ta ostatnia, stoczona  11 stycznia 1919 r. w obronie Osiecznej, która przeszła do historii pod nazwą „bitwa pod wiatrakami”, odbiła się szerokim echem w Lesznie, powodując panikę wśród jego niemieckich mieszkańców oraz obawy o możliwość utrzymania miasta.

Przez Leszno przejeżdżały transportem kolejowym oddziały Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera. To właśnie z Leszna 18 kwietnia 1919 r. gen. Józef Haller depeszował do Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, marszałka Sejmu Rzeczypospolitej i marszałka Ferdynanda Focha "jestem już w Polsce".  

Miasto Leszno w granicach odrodzonego Państwa Polskiego znalazło się 17 stycznia 1920 r. na mocy postanowień traktatu wersalskiego i zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Do Leszna w tym dniu wkroczyły oddziały wielkopolskie z: 9 Pułku Strzelców Wielkopolskich, 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich, 2 Pułku Ułanów Wielkopolskich, 2 Pułku Artylerii polowej Wielkopolskiej.

Autor: Tomasz Stube
Data utworzenia: 19.12.2016
Ostatnia aktualizacja: Barbara Pietrzyk
Data aktualizacji: 22.12.2016 - 14:05