Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda wręczył w piątek w Pałacu Prezydenckim rozporządzenia uznające nowe obiekty zabytkowe za Pomniki Historii.
W uroczystości wzięli udział między innymi prof. Piotr Gliński, wicepremier i Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego; prof. Magdalena Gawin, wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków; Jarosław Sellin, wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego; prof. Bogumiła Rouba przewodnicząca Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bartosz Skaldawski, p.o. dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz przedstawiciele nowych Pomników Historii.
Do elitarnego grona dołączyły dwa ważne zespoły zabytkowe z terenu województwa wielkopolskiego: „Koszuty - zespół dworsko-parkowy” oraz „Rogalin - zespół pałacowy z ogrodem i parkiem”.
Dwór alkierzowy w Koszutach stanowi wzorcowy przykład barokowej siedziby szlacheckiej z czasów I Rzeczypospolitej. To właśnie dwory alkierzowe są charakterystyczną cechą polskiej architektury dworskiej, tak licznie reprezentowanej do II wojny światowej. Dwór w Koszutach zbudowany około 1760 roku jest jednym z najlepiej zachowanych tego typu obiektów w Polsce pod względem ukształtowania bryły, formy architektonicznej i rozplanowania wnętrz. Dzięki temu stanowi wiarygodny dokument swoich czasów.
Obszar pomnika historii „Koszuty - zespół dworsko-parkowy” obejmuje historycznie ukształtowaną przestrzeń zespołu z dworem oraz parkiem.
Zespół pałacowo-parkowy w Rogalinie ma szczególne znaczenie dla polskiego dziedzictwa kulturowego poprzez wyjątkowe wartości zabytkowe, przestrzenne i krajobrazowe. Zachowana w niemal niezmienionym kształcie barokowo-klasycystyczna rezydencja jest jednym z najcenniejszych w kraju założeń tego typu. Od XVIII w. do 1939 roku Rogalin dokumentuje działalność wielkopolskiej rodziny Raczyńskich zasłużonej dla polityki i kultury Polski.
Obszar pomnik historii „Rogalin - zespół pałacowy z ogrodem i parkiem” obejmuje historycznie ukształtowaną przestrzeń rezydencji z pałacem, wraz z oficynami, budynkiem Galerii Rogalińskiej Edwarda Atanazego Raczyńskiego, zabudowaniami podworskimi, kaplicą, dzwonnicą oraz ogrodem i parkiem.
Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 roku. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Rangę Pomnika Historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pomniki Historii ustanawiane są od 1994 roku. Z każdym rokiem, lista najcenniejszych obiektów sukcesywnie powiększa się. Znajdują się na niej obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Do elitarnego grona Pomników Historii mogą dołączać obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne.
Do dziś to wyróżnienie nadano 91 zabytkom, w tym 10 z terenu województwa wielkopolskiego.
